Een inzichtelijk verslag over de Kind-Hond Manifestatie 2018.

“Ik wil dat honden en kinderen veilig en gelukkig zijn en dat jij van hen geniet!” Onder dit motto helpt jeugdhulpverlener en hondengedragstherapeut Cindy van Dorst kind en hond om veilig en gelukkig naast elkaar te leven. Vanuit haar bedrijf Dierbare Ontmoetingen organiseerde Cindy de eerste editie van de Kind- Hond-Manifestatie. Ineke Post was erbij.

– Door Ineke Post, foto’s Cindy van Dorst

Donderdag 28 juni zit ik al heel vroeg in de auto op weg naar de eerste Kind-Hond- Manifestatie. Van tevoren heb ik me al redelijk voorbereid, maar ik kan me toch niet goed een voorstelling van de invulling van deze dag maken. Ik ben heel benieuwd.

Aan elke stoel in de zaal hangt een soort ‘tasje met hondengezicht’ met een lolly erin. Het tasje blijkt als handpop en beloningstasje gebruikt te kunnen worden. Prima hulpmiddel om op een speelse manier de band kind-hond te bevorderen. Leuk om aan een kind in je omgeving cadeau te geven. De lolly is om de after lunch dip op te vangen.

Het wordt een heel interactieve dag met veel overleg in groepjes, opdrachten variërend van zittend op de stoel tot lopend in de zaal. De manier om onze aandacht weer centraal te krijgen, geeft duidelijk aan waar het om draait: geluidsfragment van blaffende honden, afgewisseld door giechelende kinderen.

We worden wel op een heel speciale manier uit onze comfortzone gehaald. Onze buur- vrouw/-man een hand geven en ons voorstellen, gevolgd door ‘ik ben heel goed met hon- den’. Vervolgens doet je buurvrouw/-man hetzelfde. Als ik al dacht dat ik na deze voorstellingsronde naar het verhaal kan luisteren, sla ik de plank mis. Er komt een herhaling, met als enige verschil een ander zinnetje ‘ik ben heel goed met kinderen’. Dit geeft een totaal andere emotie in de zaal. Dit out of the box begin versterkt mijn interesse.

Deze dag rust op 3 pijlers:

1. De snelste weg naar meer veiligheid
2. Adviseren vanuit de gezinsdriehoek
3. Werken vanuit een goed gevulde kinder-toolbox

De snelste weg naar meer veiligheid
Ouders zien het gevaar niet. Hun beeld van dierengedrag is zeker door Walt Disney beïnvloed. Meer veiligheid bereik je door te zorgen dat (groot)ouders de juiste kennis en tools krijgen. Daar ligt voor ons als professionals een belangrijke taak. Verbeter de wereld en begin bij jezelf.

Maar dan moet je natuurlijk wel gegevens hebben om je op te baseren. Een filmpje van Helen Pierson, science journalist, maakt dit duidelijk. Het filmpje gaat over wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd in Engeland ge- durende de laatste 70 jaar (onder 5 generaties en meer dan 70.000 kinderen). Dit onderzoek toont aan dat er een sterke link is tussen betrokken, geïnteresseerde ouders tijdens de eer- ste paar levensjaren van het kind en het later op school goed functioneren. Kinderen hebben behoefte aan warmte en liefde. Onder een groep van 10.000 kinderen werd onderzocht of het wel of niet hebben van bedtijden van invloed was op hun ontwikkeling. Uit het onderzoek bleek dat kinderen met wisselende bedtijden vaker een gedragsprobleem ontwikkelden. Zonder data hadden deze conclusies niet getrokken kunnen worden. Door vastleggen van data, onderzoek, kun je beweringen staven. Je kunt gericht advies geven.

Met dit als uitgangspunt is Cindy vanaf januari dit jaar bij Dierbare Ontmoetingen begonnen met registreren van elk incident (alles wat voor de ouders reden is om contact op te nemen) waar haar hulp voor gevraagd werd. Tot nu toe zijn dat 55 meldingen, waarbij geen enkel kind boven de 7 jaar betrokken is en de betrokken honden niet ouder dan 3 jaar zijn. Deze incidenten betrof in 91% van de gevallen bekende kinderen en in 96% waren volwassenen aanwezig.

Het is een start, maar deze aantallen zeggen nog niet zoveel. Daar is veel meer informatie voor nodig. Dierbare Ontmoetingen zet haar dataonderzoek daarom voort. Om de kwaliteit van de meldingen hoog en uniform te houden, worden er alleen meldingen opgenomen door Cindy en de werkzame kind-hond-professionals in Nederland en België.

De tweede stap is signaleren. Hoe eerder, hoe beter. Dit zal voor een enorme daling van het aantal bijtincidenten zorgen.

Voordat er sprake van een incident is, zijn 3 normaliseertips van toepassing.

1. Vraag bij inschrijving of de pup opgroeit met (klein)kinderen en leg uit waarom je dat vraagt.
2. Benoem vooraf dat je gesprekjes aangaat met eigenaren als er opvallende dingen over hond en kinderen zijn. Check of de klant daarmee akkoord gaat. Het uitgangs- punt van die gesprekjes moet zijn dat iedere eigenaar/ouder het beste voor zijn hond en kind wil.
3. Vertel regelmatig anekdotes over honden en kinderen.

De derde stap is bijsturen. Dit wordt bij oudere kinderen, die een sociaal leven krijgen, lastiger. Dan zijn er ook vriendjes die je bij moet sturen.

Cindy geeft inzicht in wat je aan kunt bieden binnen een vereniging, hondenschool of gedragspraktijk.
Je kunt op verschillende manieren werken aan een goede hond-kindrelatie.

• Kindertrainingen, waarin je kinderen traint wat specifieke risicosituaties zijn en hoe ze dit het beste op kunnen lossen. Bijvoorbeeld wanneer hun hond de voetbal lek bijt of wanneer een hond niet van de bank wil.
• Interactieve lezingen voor (groot)ouders, waarbij je eigenaren specifieker benadert. Denk aan ‘hoe reageert de hond op speel- goedauto’s, gillende kinderen?’
• Hond-baby-begeleidingstrajecten. Help de aanstaande ouders met een script voor de eerste ontmoeting, zorg ervoor dat ze op één lijn komen. En neem afscheid van baker- praatjes.
• Gezinsbegeleiding bij bijvoorbeeld het helpen van een kind dat huilend voor een bijtende pup weg rent of een volwassen hond die bang is voor kinderen.
• Samenwerken met een kind-hond-professional, zodat je kunt zorgen voor een goede doorverwijzing.

De gezinsdriehoek
Je kunt het kind alleen via de ouders bereiken. De ouders zullen het kind bijvoorbeeld moeten brengen en halen. Maar ook betalen zij de rekening. Dus is het belangrijk dat je ouders enthousiast krijgt. In het werken met ouders is het handig om met de volgende 3 valkuilen rekening te houden.

1. Het snelle gesprek. De kleine vraagjes.
   Als het om een klein vraagje zou gaan, losten eigenaren het wel zelf op. Op zo’n vraagje bij- voorbeeld aan het eind van de les geef je vaak een tip of advies waar de eigenaren niets mee kunnen, je helpt ze van de regen in de drup. Veel effectiever is geen kleine vragen meer beantwoorden, maar parkeren tot een moment dat het beter uitkomt, zoals in een gratis telefoongesprek van een half uur. Dat is een investering, die best wel wat ja maar’s oproept. Alles is hierbij terug te brengen tot de ham- vraag: ‘zie je dat halve uur investeren als een lust of een last?’
   Cindy geeft aan dat al die kleine vraagjes de basis voor haar bedrijf zijn geworden. Een uit- spraak van haarzelf: ‘Er bestaan geen kleine vraagjes over honden en kinderen’.
2. Neem je wel of niet de opvoeding over. Ouders moeten zelf hun kind kunnen begeleiden. Het is fijn, dat jou dat lukt, maar daar hebben ze niet veel aan. Het trainen van kinderen komt dus vooral neer op het trainen van de ouders. Wees alert op het gezinslid dat er nooit bij is, want die gaat misschien niet mee in de veranderde mindset. Als voorbeeld komt langs een kind dat bang voor de hond is. Dit ging uiteindelijk over veiligheid wat het kind niet bij de ouders vond sinds de pup er was.
3. Niet adviseren vanuit de gezinsdriehoek. Het niet werken vanuit de gezinsdriehoek hond-kind-ouder zorgt er al bij voorbaat voor dat je advies in de vuilnisbak belandt. Er dient een samenwerking te ontstaan tussen de 3 hoeken.

Een paar driehoektips om het probleem structureel aan te pakken:

• Kijk naar wat hond, kind en ouder ieder voor zich nodig hebben
• Je zult over de juiste kinderkennis moeten beschikken, weet waar je het over hebt
• Laat ouders zelf ontdekken wat hun kind al kan (open vragen stellen en geen oplossingen aandragen)
• Geef ouders een tool waar ze iets mee kunnen (bijvoorbeeld strepen op de grond ter afbakening, een pluchen hondje dat in de mand ligt als hulp om bij de echte hond in de mand weg te blijven)
• Wees realistisch over de tijd die het de ouders kost

Werken vanuit een goed gevulde kindertool-box
Wat doe je als een kind een hond pijn doet of op een andere manier kliert? Er is een aantal mogelijkheden. Je kunt boos zeggen dat het kind moet stoppen en wel meteen. Het kind zal zijn gedrag op dat moment aanpassen, maar het leerrendement is 0%. De ouders schrikken, vinden je net als hun kind niet aardig meer en dat doet de samenwerking met jou geen goed. Een andere reactie kan zijn dat je schrikt en zachtjes vraagt of dit wel zo’n goed idee is. Ouders en kind horen waarschijnlijk niet eens wat je zegt. Horen ze je wel dan is zo’n twijfelende reactie ook niet overtuigend.

Er bestaat een effectieve reactie, namelijk de
10 seconden boodschap. Je neemt hier de ouderrol tijdelijk over, want je eerste prioriteit is de veiligheid terug te krijgen, het stoppen van de risicovolle situatie. Dit bereik je door het combineren van directheid en vriendelijkheid in de zogenaamde 10 seconden boodschap. Hierbij focus je als eerste op wat je niet wilt en direct daarna ga je over op wat je wel wilt. Bijvoorbeeld ‘ik wil niet dat je de hond met een stok op zijn kop slaat, maar ik wil dat je met de stok op de grond gaat drummen’. Tip van Cindy: kies een activiteit die in het verlengde ligt van wat het kind toch al aan het doen was en gebruik dit voorwerp (stok) en deze beweging (slaan) van het kind. De kans dat het kind zijn gedrag aanpast is dan vele malen groter.

Als het kind zijn gedrag aanpast, geef je hem een compliment. Bij dit compliment betrek je de ouders, waardoor je de ouderrol weer teruggeeft. Een valkuil is dat je gaat ‘preken’. Breng een conversatie met het kind op gang door het stellen van open vragen. Als het kind zijn brein laat werken, dan stopt hij vaak tijdelijk met de handeling. Je geeft het kind verantwoordelijkheid, een rol, samenwerking en vervolgens krijg je informatie. Kinderen geven je vaak een ingang die je zelf niet kunt bedenken.

Hoe heb ik de dag ervaren?
Oprechte nieuwsgierigheid voor die ander loopt als rode draad door de dag. Je bent geen kunstjes aan het leren. Dit blijkt aan het einde van de dag extra bij het vragenspel. Er komen 3 grote cirkels verdeeld over de ruimte op de grond te liggen, met respectievelijk ‘ja’, ‘nee’ en ‘twijfel’ erop. Vervolgens krijgen we een aantal vragen gesteld en mogen naar het antwoord van onze keuze lopen. Het begint met een paar grappige vragen en eindigt serieus, heeft vandaag gebracht wat je ervan verwacht hebt en ga je er iets mee doen? Bij elke cirkel gaat Cindy op het antwoord in, oprecht nieuwsgierig.

De organisatie is top. Bij aankomst wordt keurig een parkeerplek aangewezen, fijne zaal met airco waar de interactieve presentatie plaatsvindt, prima eten en alles verloopt stipt op tijd. Ondanks dat ik wel voorwerk verricht heb, had ik geen idee hoe de invulling zou zijn.

Ik ben heel erg verrast, de dag kent een mooie logische opbouw. Naast bevestiging ook veel nieuwe inzichten gekregen en nog veel meer vragen waarop ik nog aan het kauwen ben. De gratis telefonische sparringsessie die we deze dag kunnen aanvragen, heb ik inmiddels gehad. Deze sessie heeft mij een paar prachtige eyeopeners opgeleverd. Een aantal bestaande vragen kunnen van tafel om plaats voor weer nieuwe vragen te maken. Zowel de dag als de sparringsessie heb ik als heel waardevol ervaren. Ook na heel lang nadenken, lukt het me niet om iets te benoemen wat ik minder vond.